Tí Tách Bếp Vui

Tí Tách Bếp Vui

Năm lên tám tuổi tôi biết làm bánh bông lan, vì quá dễ, một chén trứng vịt cộng một chén đường, một chén bột là xong. Kế bên nhà tôi trong xóm Bàn Cờ là ngôi trường dậy cấp tiểu học do cô giáo Tư mở. Gọi là trường nhưng nó là ngôi nhà hai tầng, được xếp bàn ghế cho cô dậy học. Tiếng học trò đọc theo cô ê a giọng miền nam thật ngọt:

Hột gà tròn, hột gà nứt, hột gà bể
Lưỡi câu cụt, lưỡi câu dài, vòng bắt heo!

Nghe là lạ, nhưng là một cách dậy học bằng hình ảnh chữ O chữ E chữ C, chữ I chữ T chữ H v.v.

Có trường lớp, có học trò là có ăn vặt, bà hàng xóm đánh trứng làm bánh bông lan để bán. Tôi vừa ẵm em vừa “dại chợ” ngồi đánh trứng bằng cái lò so cho bà đổ bánh. Trứng đập vô cái chậu sành, cùng đường, sau khi trứng nổi bông thật đẹp gần đầy miệng chậu, bà đổ bột vô quậy thiệt mau, sau đó múc từng muỗng đổ vào khuôn bằng gang có nắp nặng chịch. Muốn mở nắp phải dùng cái cần sắt có cái móc câu kéo thẳng nó lên .

Cái khuôn đó có lẽ bây giờ tìm hết ra, vì đâu ai dùng than trên than dưới để nướng bánh nữa chứ. Cái khuôn có 10 hình dạng khác nhau, chiếc bánh bông lan nướng xong nhẹ tưng như mây, thơm lừng mùi va ni mùi tanh tanh của trứng vịt. Bắt chước cách làm của bà, tôi về nhà hăng hái làm bánh, nhưng thay vì chậu sành tôi đánh trứng trong nồi gang để nấu cơm, chao ơi, cái bánh đầu đời của tôi có màu xám xỉn, bánh không nổi nhẹ như mây mà nặng chình chịch. Mẹ tôi cười ra tiếng sau khi con gái mang bánh ra khỏi nồi.

Rồi Thím dậy tôi làm bánh – Gia đình thím có nhà hàng nổi tiếng tại Vũng Tàu, một kiot nhỏ tại bãi trước tôi ráng nhớ tên mà trí nhớ ngày càng nhụt đi, tôi nhớ mang máng có chữ Lục Phúc, nhà hàng tên Như . . . tôi sẽ hỏi lại Thím.
Cách pha nước mắm thím cũng dậy tôi. Nhớ lại ngày xưa con gái cực ghê, hay tại ngày xưa không có nhiều đồ chơi, nên làm thật luôn, từ trông em đến nấu nướng.

Bánh khoai mì, xôi khoai mì, khoai mì đủ món tôi học từ nhà hàng xóm, ông Tư làm cảnh sát có chiếc xe mobylet mỗi sáng phải đẩy một đoạn xe mới chịu nổ, con gái ông là bạn học bạn phá cùng tôi. Mai đẹp lắm, gia đình ông Tư ở chung nhà với ông bà ngoại của Mai, bà Ngoại của Mai giỏi lắm, nuôi con nuôi cháu luôn bằng những nồi chè thưng, chè đậu, chè bà ba, chè bột bán, chè táo xoạn (xí xọn là tên tụi tôi gọi), sau Mai là một bày em, giống tôi.
Tôi say mê trong bếp cùng Mai, trong lúc các em tôi tha hồ chơi với em của Mai trên nền gạch bông mát lạnh, nào là đánh đũa, búng thun.

Tôi phụ bà ngoại Mai nạo dừa, sàng đậu, nhồi bột làm bánh lọt v.v trong lúc ở nhà mẹ tôi làm cơm trong bếp một mình. Xóm nhà tôi ở Vườn Chuối chỉ có ba gia đình người bắc, còn thì tuyền người Nam, tôi nói giọng gì tôi không biết, bà nội tôi luôn sửa mỗi khi tôi nói sai giọng, đến bây giờ tôi vẫn nói giọng bắc, nhưng chính xác là giọng Sài Gòn, sau năm 1975 – Nhiều lần tôi đựoc bảo là nói giọng Đà Lạt.

Chuyện bếp núc của tôi khởi đi như vậy đó, rồi đến việc giã cua đồng nâu canh tôi chuyên trị việc lẩy gạch cho mẹ. Mẹ cắt cổ gà vịt, tôi phụ Mẹ giữ cánh, kể lại viêc này vào thời điểm này có thể bị lên án là man rợ, kể cho cô Út nghe, cô trợn tròn mắt thốt câu “Ewwwwwwwwwwwww!” Vậy đó mà tôi biết đánh tiết canh, biết hãm tiết không đông bằng cách cho muối vào, sau đó muốn tiết đông pha nước luộc vào. Thuở ấy làm cơm đơn giản, thì giờ của phụ nữ là chợ búa bếp núc .