Bún Bung

Hà Nội như động tiên sa
Sáu giờ máy hết đèn xa đèn gần
Vui nhất là chợ Đồng Xuân
Thức gì cũng có xa gần bán mua
Giữa chợ có anh hàng dừa
Hàng cam, hàng quít, hàng dưa, hàng hồng
Ai ơi đứng lại mà trông
Hàng vóc, hàng nhiễu thong dong nượp nà
Cổng chợ có chị hàng hoa
Có người đổi bạc chạy ra chạy vào
Lại thêm “sực tắc” bán rao
Kẹo cau, kẹo đạn, miến xào, bún bung
Lại thêm bánh rán, kẹo vừng
Trước mặt bún chả, sau lưng bánh giò
Ồn ào chuyện nhỏ, chuyện to
Líu lo chú khách bánh bò bán rao
Xăm xăm khi mới bước vào
Hàng tôm, hàng tép xôn xao mọi bề
Lịch sự là chị hàng lê
Quàng quạc hàng vịt, tò te hàng gà
Nứt nở như chị hàng na
Chua vào hàng sấu, ngọt ra hàng đường

Một bài ca dao dài kể bao món ngon vật lạ của miền bắc, bài ca dao bà nội tôi hay đọc và giảng giải từng ly từng tí về các món ăn mà tôi không thể hình dung ra được, thuở ấy sống trong nam, sau hiệp định Genevè 1954, làm sao biết được quả hồng quả sấu, mỗi miền có những món ăn cũng như các loại quả khác nhau.
Ẩm thực là một văn hóa kỳ diệu con người không sao quên nó, cho dù vật đổi sao dời, cho dù vũng hóa đồi đồi biến vũng. Ngay bây giờ khi xa quê vạn dặm, những chuyến bay dài hơn một ngày, đổi máy bay vài nơi, món ăn thuần túy Việt-nam theo người Việt tha hương khắp chốn.

Ngày ấy, mỗi buổi sáng tinh sương tôi xách giỏ đi chợ Vườn Chuối, không khí buổi sáng quyện mùi hoa vạn thọ, hoa cúc trắng ngai ngái, tôi thích hàng bánh cuốn Thanh Trì, người bán là một chị người Bắc sống ở Hố-nai, tôi nghĩ chị phải thức sáng đêm để tráng bánh mang lên Sài-gòn bán. Những tờ bánh cuốn mỏng hơn giấy pơ-luya điểm vài vệt màu nâu từ miếng hành phi thơm vàng. Chị chỉ bán đúng một thúng bánh, kèm với đậu phụ chiên, nếu không đến sớm là hết. Tôi còn nhớ mãi da mặt của chị có vài vết rổ, ông cụ tôi khi ấy chỉ thích bánh cuốn của chị, nước mắm không pha chỉ là nước mắm nhĩ vắt vài giọt chanh có hai ba lát ớt cay vừa đủ xộc lên mũi. Đọc tiếp “Bún Bung”

Ốc Hấp Gừng

Ốc bu (bưu) loại ốc tràn lan khắp nơi trong tuổi thơ của tôi, ít nhất hai lần tôi bị rớt xuống ao vì mê bắt ốc. Một lần ở nhà bác Cả khu ao cá cầu chữ Y . Đến nhà bác phải đi qua chiếc cầu bắc ngang ao rau muống, cúi xuống nhìn cọc gỗ thấy ốc bám các anh con của bác bắt bỏ vào lon mang vào bếp nướng, ra vườn bẻ gai bưởi lể ra ăn với nhau vui lắm. Lọt tọt sao có mỗi tôi là con gái trong nhóm, lại nhỏ tuổi nhất . Giỏi mới được theo các anh đi chơi phá làng phá xóm nên ráng bắt ốc thật nhiều, chồm thế nào lộn cổ xuống ao! Đọc tiếp “Ốc Hấp Gừng”

Hoa Bí

Mẹ mong gả thiếp về vườn
Ăn bông bí luộc dưa hường nấu canh
Món ăn dân dã nhẹ nhàng theo người Việt Nam sang ngoại quốc, màu hoa bí màu hoa cải pha hoài không thắm trên giấy, màu hoa chỉ đẹp khi ngắt đóa hàm tiếu, nâng niu ngắm nghía trên tay.
Cuối thu, nắng nhẹ hơn, gió lạnh hơn, nhựa không đủ cho hoa kết trái, nhà vườn hái hoa đem bán
Đọc tiếp “Hoa Bí”

Bánh Bông Hồng


Loại bánh này được làm khi nhà có tiệc đặc biệt, hỏi cưới, hay con gái trổ tài khi có người đến xem mắt.
Có người nói bánh giống bánh há cảo của người hoa, có người nói bánh xuất xứ từ hoàng cung Thái Lan – với tôi bánh từ Việt Nam, từ phố cổ Hội An – từ Huế – từ Hà Nội, từ những bàn tay khéo léo của các cô các bác đã lâu lắm rồi tự thuở xa xưa. Tôi học nó cũng lâu lắm rồi gần 40 năm có lẽ, quyển sách chép tay còn đây, màu giấy ố vàng bao kỷ niệm!
Các món ăn đi từ nơi này đến nơi khác, pha trộn nền văn hóa ẩm thực, sự pha trộn hài hòa hương vị, chọn lọc để lưu truyền hay tự hủy với thời gian. Trong mỗi con người có riêng một nỗi niềm với một món ăn đặc biệt.

Đọc tiếp “Bánh Bông Hồng”

Bánh Cuốn

Công thức khuấy bột rất đơn giản – một chén bột cần một chén nước – muốn bánh trong dai thì cho thêm bột năng. Muốn bánh ngon thì bột phải nở đều, khuấy trước vài tiếng cho chút muối – Điểm chính của bôt bánh cuốn là cách pha như sau: Đọc tiếp “Bánh Cuốn”

Bánh Gan


Bánh này rất dễ làm – không sợ bị hư đâu, vật liệu chính là nước dừa đường thẻ trứng – hoa hồi – chút bột gạo – chút bột nổi, các thứ khác như cà phê – ca cao – chocolate chỉ thêm vị thêm màu sẫm đen. Bánh đẹp phải nổi hoa xốp, mướt – vị béo ngậy. Đọc tiếp “Bánh Gan”

Bánh Xu Xê – Phu Thê

Vật Liệu

Bột:

1 gói bột năng hiệu ông địa
4 chén nươc’
1 muỗng cafe baking soda
1 chén rưỡi đường
1 gói dừa non cắt mỏng mua trong tiệm Mỹ, loại dừa có đường hay không cũng được
Mầu xanh lá dứa – hay màu vàng trái hoa dành dành

Nhân:

1 gói đậu xanh không vỏ
3 chén đường (không muốn quá ngọt ngào thì bớt đi nha)
1 muỗng canh bột khoai, hay bột bánh dẻo cũng được
2 muỗng dầu ăn (không cho cũng không sao)

Đọc tiếp “Bánh Xu Xê – Phu Thê”

Bánh Ít Lá Gai

Dùng sương sáo thay cho lá gai:

Tặng em nè, chị nhớ đến bác chị và mày mò làm bánh giả lá gai – bác sang Mỹ lâu rồi thuở ấy cộng đồng Việt Nam chưa đông nên chưa có lá gai thật để làm bánh, các bà tìm các phụ liệu khác để làm các loại bánh quê hương .

Lá gai họ của loại Boehmeria nivea, lá sương sáo còn gọi là thạch đen có tên khoa học là Mesona Chinensis, nên thay cho lá gai cũng không sao!
Bột:
Dùng một hộp sương sáo Grass Jelly xay nhuyễn
Thắng 1 chén đường vàng hay 4 thẻ đường cùng 1 lóng tay gừng thái sợi cho tan, trộn vào sương sáo (không thích ngọt cho 1/2 chén thôi nha Nhã Uyên
Cho một bao bột nếp 16 oz vào thố – đổ sương sáo vào trộn đều, bột dẻo không dính tay là được đừng khô quá. Để bột nghỉ 30 phút .

Nhân:

1/2 gói đậu xanh không vỏ ngâm sạch nấu chín tán nhuyễn cùng 1 chén đường, nấu cho đậu và đường quyện nhau, trộn thêm dừa nạo tùy ý thích ít hay nhiều – mua loại không ngọt nha . 1/2 muỗng cà phê dầu hoa bưởi trộn đều bắt viên tùy ý lớn nhỏ – gói theo kiểu người bắc thì phải có lá chuối khô – gói hình vuông – Gói kiểu người miền trung thì lá chuối xanh theo dạng tháp –

Nhớ lăn bánh vào dầu trước khi gói để dễ bóc bánh nha .

Chị gói theo kiểu tháp bánh nhỏ để – – – không bị ngán . đem hấp 30 phút bánh chín .